غول مشکلات در پی جویندگان دانش/ دانشجویان قزوینی از ناملایمات می‌گویند

به گزارش خبرنگار اجتماعی صبح قزوین _سعیده خدادادبیگی

از صبح که بیدار شدم دغدغه تهیه گزارش جدید در وجودم ریشه دوانیده اما فقر سوژه یارای قلم به دست شدن را از کفم ربوده است. با عبور از فضای بسته خانه سعی میکنم ذهنم را از حبس خارج کنم و با استنشاق هوای تازه صبحگاهی همراه با پرتوهای خورشید، تشعشع سوژه‌های جدید را به سمت خودم پذیرا باشم.
به طرف خیابان اصلی حرکت می‌کنم؛ جایی که همیشه محل تجمع عده‌ای جوان در ایستگاههای اتوبوس و تاکسی است. وجود آنها وسوسه‌ام می‌کند لحظاتی کنارشان بنشینم و از لابه لای کلامهای گاه و بیگاهشان رزق قلم خودم را احصا کنم.
از سطح و حجم کتاب و جزوه‌ای که در دست دارند کاملا پیداست دانشجو و عازم محل تحصیل خود هستند. یکی از آنها در حالی که مرتب کوله پشتی سنگینش را پشتش جابجا میکند و با دست چپش کتاب قطور الکترومغناطیس میلفورد را که نشان از تحصیل او در رشته فیزیک دارد نگه داشته است، مرتب از نامعلوم بودن آینده کاری و تحصیلی خود ناله سر می‌دهد و گاهی هم نیم نگاهی امیدوارانه به آنسوی مرزها دارد.
دیگری که با اندام به نسبت تنومند خود، در حد توان، فابل، تخته شاسی، رول کاغذ پوستی، صفحه برش مدرج و تعدادی مقوا را در دست گرفته و پیداست دانشجوی رشته معماری است، امیدوارانه تر از هم دانشگاهی خود می گوید: باید نگاهتو مثبت کنی رفیق؛ در غیر اینصورت کم میاری.
با خودم فکر میکنم، از هر دو جوانی که من در شهر خود می‌بینم، یک نفر دانشجوست و چرا تا امروز من به مشکلات این قشر نگاه عمیقی نداشته ام!!
گفتن ندارد که قلمم را از همان لحظه به دست گرفتم و به عنوان یکی از همین مردم شهر که حرفهایشان برایش جالب است وارد بحثشان شدم. این مباحثات آنقدر جذاب بود که چند روزی مرا به خود مشغول کرد.
البته دور از نظر نیست که استان قزوین به دلیل نزدیکی به پایتخت و داشتن 132 هزار دانشجو در قالب 68 دانشگاه باید با مشکلات عدیده ای روبرو باشد که این حجم از دانشجو مسائل زیادی را هم برای دانشجویان و هم برای مردم استان ایجاد می‌کند و من به عنوان یک نگارنده اجتماعی باید با نگاهی شفاف و دقیق به زیر ساخت‌های مورد نیاز برای تعامل بین استان و قشر دانشجو بپردازم.

هر چه بیشتر قلم می‌زنم به این نتیجه می‌رسم که متاسفانه در حال حاضر نیاز دانشجویان با امکانات و تجهیزات استان همخوانی چندانی ندارد و مسئولین باید بدانند در صورت بی توجهی به این امر فرصت حضور خیل عظیم دانشجویان به تهدیدی غیر قابل کنترل تبدیل خواهد شد.
بعد از اشباع شدن پایتخت از دانشگاهها و مراکز آموزش عالی، افراد برای تاسیس این موسسات به استان قزوین روی آوردند و به کسب مجوز و تاسیس دانشگاه پرداختند. این موضوع استان را به طور ناگهانی با افزایش بی رویه تعداد دانشجو روبرو کرد و این تورم مشکلات فراوانی را هم برای دانشجویان و هم برای مردم شهر ایجاد کرده است.
در صحبت با دانشجویانی که روز اول دیدم متوجه شدم حضور این تعداد دانشجو از شهرها و استانهای مختلف، با آداب و فرهنگ و سنن خاص خود، قزوین را با فرصت ها و تهدیدهای گوناگونی مواجه کرده است.
در این نگارش قصد دارم در بخشی از این پرونده، به برخی از مشکلات دانشجویان مشغول به تحصیل در استان بپردازم برای شروع کار راهی بزرگترین دانشگاه دولتی شهر که عنوان بین المللی را یدک میکشد می‌شوم که هم در زمان و مسافت صرفه جویی کرده باشم و هم با سوژه‌های متنوعی روبرو شوم.

جو سیاسی دانشگاه، مانع رشد علمی
با عبور از دژ حراستی، وارد دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) می‌شوم و با دانشجویانی مواجه می‌شوم که خسته از روز انتخاب واحد در بوفه دانشگاه دور هم جمع شده و ترم آینده را در بوته نقد خود قرار داده اند.
یک دانشجوی رشته فقه و حقوق این دانشگاه در حالی که از ناهماهنگی‌های روز انتخاب واحد گلایه‌مند است می‌گوید: اساتید این دانشگاه بیشتر از پرداختن به مسائل علمی و تشویق دانشجویان برای مطالعه و درج مقاله، به امور سیاسی می‌پردازند و جو سیاسی حاکم بر این دانشگاه بر جو علمی برتری دارد.
این دانشجو با بی تفاوتی نشات گرفته از ناامیدی در ایجاد تغییر در روند امور می‌افزاید: در دانشگاه ما تشکل‌های بسیاری فعالیت می‌کنند اما به دلیل جو سیاسی که پس از انتخابات سال 92 در دانشگاه به وجود آمده، عملکرد گروهها محتاط‌تر شده و افراد در کارها منفعلانه عمل می‌کنند.

بی اعتمادی اساتید به پروژه های دانشجویی
دانشجوی دیگری از همین دانشگاه که در ترم چهارم رشته برق تحصیل می کند در رابطه با مشکل عمده خود در این گروه تحصیلی می‌گوید: اساتید رشته برق معمولا به پروژه‌هایی که به دانشجویان واگذار می‌کنند اعتماد نمی کنند و ترجیح می‌دهند با یکدیگر در ارتباط باشند و از نظرات هم استفاده کنند تا کار تحقیقی دانشجویان.
وی در ادامه با گلایه از اسم و رسم دانشگاه یاد می‌کند و ابراز می‌کند:‌ زمانی که در این دانشگاه پذیرفته شدم احساس می‌کردم به واسطه عنوان بین المللی بودن آن و صنعتی بودن شهر قزوین، رابطه این دانشگاه با صنعت بیشتر از سایر دانشگاهها باشد اما متاسفانه حتی رشته ما هم که فنی ترین رشته محسوب می‌شود ارتباط چندانی با صنعت ندارد.

احتساب شهریه دانشجویان خارجی به یورو
زمانی‌که که با این دانشجویان گفت‌و‌گو می‌کردم متوجه شدم عده‌ای از دانشجویان غیر ایرانی که با زبان ملیتی خود در حال صحبت بودند وارد محوطه حیاط دانشگاه شده و به سمت بخش انفورماتیک حرکت کردند. به سمتشان رفته و از آنها تقاضای مصاحبه می‌کنم و با استقبال گرمشان روبرو می‌شوم.
یکی از دانشجویان که افغانی است با همان زبان فارسی دری که سعی می‌کند به فارسی سلیس نزدیک باشد در حالی که اصرار فراوانی داشت نام و تصویرش منتشر نشود در اعتراض به هزینه‌های تحصیل در دانشگاه مذکور می‌گوید: شهریه‌های خوابگاه و دانشگاه بسیار بالاست و اکثریت دانشجویان غیر ایرانی، بخصوص پسران حین درس خواندن کار می‌کنند.
وی اظهار می‌کند: هزینه اقامت در خوابگاه برای هر دانشجوی افغان ماهیانه 800 هزار تومان است زیرا این دانشجوها خارجی محسوب شده و شهریه تحصیل و هزینه اقامتشان به یورو حساب می‌شود.

پنهان شدن پس رفت افت علمی دانشگاه پشت نقاب رباتیک
به دلیل ضیغ وقت، تصمیم میگیرم پس از دانشگاه امام به دانشگاه آزاد بروم که فاصله کمی با آن دارد.به دلائل امنیتی اجازه ورود به دانشگاه را پیدا نکردم و مجبور شدم کنار سردر ورودی، منتظر دانشجویان باشم.
بعد از ساعتی انتظار محمد، دانشجویی که در رشته مکانیک دانشگاه آزاد قزوین تحصیل می‌کند از در ورودی خارج شده و با عجله به سمت اتومبیل خود می‌رود. به او نزدیک می‌شم و موضوع گزارشم را با او مطرح می‌کنم.
وی در خصوص مشکلات این دانشگاه می‌گوید: متاسفانه چند سالی است دانشگاه آزاد رشد علمی چندانی ندارد و به دانشجو به عنوان تامین کننده منابع مالی نگاه می‌شود.
این دانشجو می‌افزاید: تعداد دانشجویان در این دانشگاه بیش از 25 هزار نفر است که با 400 عضو هیئت علمی تناسب چندانی ندارد. معمولا کلاسها بیش از حد ظرفیت پر می‌شود و استاد نمی‌تواند وقت کافی برای هر دانشجو صرف کند.
وی ادامه می‌دهد: راهکار دانشگاه برای رفع این مشکل استفاده از اساتید حق التدریس است که چون اکثر آنها فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد هستند متاسفانه بهره‌‍‌وری لازم را ندارند. از طرف دیگر دانشگاه پس رفت علمی خود را پشت مسابقات رباتیک و چند کار پژوهشی پنهان می‌کند در حالی که دانشگاه آزاد باید بهتر از این عمل کند.


افزایش ناگهانی 15 درصدی شهریه‌ها
دختر دیگری که در رشته ارشد مدیریت تحصیل می‌کند با اضطراب و تشویش فراوان می‌گوید: من ترم آخر هستم و این ترم علاوه بر پایان‌نامه 4 واحد درسی دیگر هم دارم. برای این تعداد واحد باید 3 میلیون و 800 هزار تومان پرداخت می‌کردم که متاسفانه روز آخر اعلام شد 500 هزار تومان دیگر باید بپردازم.
وی ادامه می‌دهد: برای تهیه این مبلغ وام گرفته بودم که اضافه شدن مبلغ 500 هزار تومان واقعا از عهده‌ام خارج است. در حال حاضر به هر جا و هر مسئول مالی مراجعه می‌کنم فقط می‌گویند باید بپردازید و هیچ پاسخ قانع کننده‌ای برای من و سایر دوستانم ندارند.
بیشتر بودن شهریه موسسات غیر انتفاعی نسبت به دانشگاه آزاد
پسری که در رشته عمران یکی از دانشگاههای غیر انتفاعی شهر تحصیل می‌کند با اصرار جمعیت را کنار می‌زند و می‌خواهد مشکلاتش را مطرح کند. او می‌گوید: برای 14 واحد درسی باید 700 هزار تومان بپردازم که این هزینه تقریبا دوبرابر چیزی است که هم رشته‌ای‌های من در دانشگاه آزاد شهر می‌پردازند؛ ضمن اینکه آنها مدرک معتبرتری دریافت می‌کنند.

عدم دسترسی به منابع اطلاعاتی روز دنیا
پس از آن با حضور در جمع دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قزوین پای صحبت آنها نشستیم. یکی از دانشجویان رشته مامایی، با اشاره به مشکلات آموزشی خود و دوستانش می‌گوید: دروس ما خیلی سخت‌تر از آن است که با توضیح محض و کاملا تئوری آموزش داده شود با اینحال برخی از اساتید در استفاده از نور، صدا و ویدئو پروژکتور صرفه جویی می کنند که این به نفع ما نیست.
یک دانشجوی تخصص گرایش قلب در اعتراض به وضع موجود در عدم دسترسی به منابع اطلاعاتی می‌گوید: از یک رزیدنت انتظار می‌رود هم خوب درس بخواند و هم به دنبال درج مقاله باشد و خود را با علوم روز دنیا تطبیق دهد؛ این در حالی است که رزیدنت ها و حتی بسیاری از اعضای هیئت علمی و اساتید به منابع اطلاعاتی و مجلات خارجی دسترسی چندانی ندارند و گاهی اوقات برای به دست آوردن اطلاعات دم دستی نیاز است مسیری طولانی با هزینه‌ای هنگفت را طی کنیم.

انفجار جمعیت در خوابگاهها
دانشجوی دیگری که از دور با دست اشاره میکند صبر کنید من هم حرفی دارم جلو‌تر می‌آید و اظهار می‌کند: الان چند روز است به دنبال خوابگاه می‌گردم اما حتی یک تخت و یک گوشه دنج هم نتوانستم پیدا کنم که به امید امنیت شب را در آنجا بگذرانم.
وی با لحنی گلایه آمیز بیان می‌کند: حتی دانشجویانی که موفق شده‌اند خوابگاه بگیرند مجبورند حداقل 8 نفر در یک اتاق با هم زندگی کنند که این وضعیت شرایط زندگی، درس خواندن و استراحت را بسیار سخت می‌کند.

تناسب نداشتن سوالات امتحانی با منابع درسی
دانشگاه پیام نور با دانشگاه علوم پزشکی فاصله چندانی ندارد و به نظر می‌رسد آنها هم مشکلاتی داشته باشند که بخواهند از تریبون رسانه به گوش مسئولین خود برسانند. این موضوع انگیزه‌ام را برای رفتن به محوطه دانشگاه و صحبت با دانشجویانی که نشیمن‌گاهی بهتر از چمن‌های ورودی پیدا نکرده‌اند تقویت می‌کند.
دانشجویان دقایقی است از امتحان ترم تابستان خارج شده‌اند و از چهره‌هایشان پیداست طراحان، باز هم با نوع سوالات خود دانشجویان را غافلگیر کرده‌اند.
یکی از این دانشجویان در حالیکه کتاب رفتارسازمانی‌اش را چندین بار با حالتی عصبی در دستان خود لوله می‌کند می‌گوید: تمام سوالات ما کشوری است و از تهران ارسال می‌شود. سوالات امتحانات معمولا تناسب چندانی با منابع درسی ندارد؛ با اینحال ما مجبوریم حجم زیادی از کتاب را برای امتحان مطالعه کنیم.
کیفیت فدای کمیت
از یک دانشجوی شیمی در رابطه با کمیت و کیفیت کلاس‌هایشان می‌پرسم. پاسخ می‌دهد: تعداد جلساتی که برای هر درس تشکیل می‌شود بسیار کم است و کیفیت لازم را ندارد. ما به دلیل کمبود امکانات مجبوریم واحدهای آزمایشگاهی‌مان را یا در دانشگاه امام خمینی(ره) یا در دانشگاه آزاد تاکستان بگذرانیم که آن هم جلسات محدودی دارد.
وی می‌افزاید: ما اینجا با امکانات بسیار محدودی روبرو هستیم که این برای واحد پیام نور مرکز استان تاسف برانگیز است. این معضل در سایر واحدهای پیام نور استان شدت بیشتری دارد و مسئولین به جای رسیدگی به مشکلات تنها به فکر افزایش تعداد واحدها هستند و به این ترتیب کیفیت فدای کمیت شده است.

حرف آخر...
در پایان گفتگوهای این چند روز به این فکر می‌کردم که مشکلات دانشجویان استان بسیار فراتر از موارد ذکر شده است که شاید بخش عمده این مشکلات به تعداد زیاد دانشجویان و عدم مطالبه‌گری جدی آنها از مسئولین مربوط باشد.
بخش دیگری از مشکلات هم به قرارگرفتن دانشگاهها در نقاط صعب المسیر شهر مربوط می‌شود که این امر باعث شده اقبال دانشجویان به سمت درس خواندن در موسسات غیرانتفاعی و علمی کاربردی که در مراکز در دسترس شهر قرار دارند بیشتر است.
ذکر این نکته ضروری است، اگر در گذشته ارتباط بین صنعت و دانشگاه چندان ضروری و قابل توجه به نظر نمی‌رسید اما امروز این نیاز به شدت احساس می‌شود که این موضوع یکی از بزرگترین مشکلات دانشگاهی استان است از این رو، تربیت نیروی متخصص و بهره‌ور و ایجاد اشتغال برای دانشجویانی که فارغ‌التحصیل شده اند باید دغدغه تمام مسئولین استانی باشد.

انتهای پیام/6001